Blog:"In de Praktijk"

Geboorteplan

Geboorteplan, bevalplan, geboortedocument… wat is het?

Het maken van een geboorteplan… Wanneer je zwanger bent en in het derde trimester zit, zul je de term geboorteplan steeds vaker voorbij horen komen. Op forums, in de verloskundigenpraktijk, in tijdschriften, op social media of van vriendinnen. Begrijpelijk, want de bevalling komt ook steeds dichterbij. Maar een plan?! Is dat wel nodig? Is een bevalling überhaupt te plannen? Wat is een geboorteplan dan eigenlijk en wat moet er in staan?

Je bent misschien gewend om veel te plannen en graag de controle te houden. Dan kan een bevalplan natuurlijk niet ontbreken… of zien wij dat als verloskundigen anders? In deze blog leggen wij je wat meer uit waarvoor zo’n geboorteplan gebruikt wordt en wat je verwachtingen hiervan mogen zijn.

Wat is een geboorteplan?

Allereerst willen wij de term geboorteplan of bevalplan gelijk wijzigen naar geboortedocument of geboortewensen. Zo, dan hebben we dat vast gehad. Dat verandert al meteen de dwingende toon van het woord “plan”. Door het een geboorteplan of bevalplan te noemen, wordt wekt dit meteen de indruk dat het een draaiboek is. Een vast omlijnd plan waar niet vanaf geweken kan of mag worden. En daar zit hem nu juist het gevaar… een bevalling is namelijk niet te plannen. Wij maken maar heel weinig bevallingen mee die precies zo gaan zoals de aanstaande ouders dit hadden “gepland”.

Maar wat is het nu precies? Een geboorteplan is een document als voorbereiding op jouw bevalling. Je noteert je wensen over bepaalde onderdelen zoals bijvoorbeeld: waar wil je bevallen, wie is er bij de bevalling aanwezig, hoe denk je over pijnstilling, welke bevalhouding zou je aan willen nemen en of je van plan bent om borstvoeding te geven. Daarnaast is er nog ruimte voor persoonlijke wensen.

Bevallingen door de jaren heen…

Door de jaren heen is door veel onderzoek gebleken dat een bevalling zowel voor moeder als kind een hele belangrijke gebeurtenis is. Langzaam verandert een vreselijk pijnlijk moment wat nu eenmaal moet gebeuren aan het einde van de zwangerschap, steeds meer naar een fijne ervaring waarin de pijn ondergeschikt wordt. Er is steeds meer aandacht voor ademhalingstechnieken en verschillende houdingen die kunnen worden aangenomen. Preventieve cursussen dragen hier goed aan bij. Vroeger was dit eigenlijk standaard de rugligging en was je als vrouw overgeleverd aan de experts. Deze verandering moedigen wij alleen maar aan. Maar daarbij het is wel goed om de juiste en realistische verwachtingen te hebben. Uiteraard vinden wij het als verloskundigen erg belangrijk dat je nadenkt over welke wensen je hebt. Wij willen heel graag jouw wensen (waar mogelijk) respecteren tijdens de bevalling. Daarom vragen we je of je dit in een document wilt noteren.

Waarom een geboortedocument?

In onze praktijk sturen we dit document rond week 30 van de zwangerschap naar je toe. Het doel hiervan is om voor jezelf na te denken over verschillende situaties. Je leest je misschien in over de verschillende mogelijkheden en denkt (eventueel samen met je partner) na over de dingen die je/jullie fijn vinden. Houd hier wel altijd in je achterhoofd: het kan nu eenmaal heel anders gaan dan je wenst.

Voorbeeld: Neem je in je geboorteplan of geboortedocument op dat artsen of verloskundigen altijd op 3 meter afstand moeten blijven… dat wordt het voor ons wel erg lastig om ons werk te doen! Dan moeten we én hele goede ogen hebben én hele lange armen!

Misschien lijkt dit voor de hand liggend, maar we maken dit soort dingen in de praktijk écht mee. Daarom willen we duidelijk maken dat het om wensen gaat. Geen vast omlijnd plan, maar voorkeuren en wensen. En uiteraard houden wij daar zoveel mogelijk rekening mee. Hierin komt in alle gevallen de gezondheid van jou en van de baby natuurlijk op de eerste plaats.

Het bespreken van geboortedocument in onze praktijk

Zoals we al schreven sturen wij dit document rond 30 weken zwangerschap toe. Rond de 33 weken heb je een normale controle in de praktijk en omstreeks 35 weken zwangerschap plannen we een afspraak om dit document samen te bespreken. In dit gesprek nemen we samen met jou (en je partner) het document door. Hier ligt voor ons de taak om te achterhalen welke wensen voor jou erg belangrijk zijn. Wij merken vaak dat door het document samen te bespreken we ook vaak ontdekken waar bij jou angst zit. De bevalling is nu eenmaal erg spannend. We weten van te voren niet hoe het gaat verlopen en wat “jouw verhaal” wordt. Om nog een voorbeeld te noemen:

Wij zien dat er veel vrouwen opnemen in hun document dat ze liever geen knip willen. Dit blijkt vaak eerder angst dan een echte harde eis. Het is onze taak om hierover in gesprek gaan en voorlichting te geven. Als het niet goed gaat met je kindje tijdens de bevalling, dan wil je die knip waarschijnlijk echt wel!

Daarom vinden wij het erg belangrijk om dit geboorteplan altijd samen met jou/jullie te bespreken. Hierdoor denken we er samen over na. Wij ontdekken door dit gesprek wat echt belangrijk voor je is. Wat heb je van ons nodig tijdens de bevalling en hoe kunnen we jou het beste benaderen?

Wij gaan zorgvuldig met je wensen om en voegen dit aan jouw dossier toe. Iedere verloskundige in onze praktijk neemt altijd jouw dossier door en weet dus goed wat jouw geboortewensen zijn.

Wat als alles loopt anders dan gehoopt of gedacht?

Tijdens een bevalling kan het opeens allemaal anders gaan dan je van te voren had gehoopt. Wanneer een thuisbevalling of poliklinische bevalling opeens “medisch” wordt bijvoorbeeld. Wij zorgen dan waar mogelijk voor een zogenaamde “warme overdracht”. Wanneer de zorg aan andere zorgverleners wordt overgedragen, zorgen wij er ook voor dat jouw wensen daar ook bekend zijn. Neem zelf ook een exemplaar van het geboortedocument mee in jouw vluchtkoffer. Hierdoor weet je zeker dat het document mee gaat naar het ziekenhuis.

Moet je een geboorteplan hebben?

Een geboortedocument is zeker geen verplichting. Geen plan is ook helemaal goed natuurlijk. Het is helemaal aan jou. Laat je vooral niet teveel beïnvloeden door anderen of door social media. Voel je vooral niet schuldig als jij het doet op jouw manier. Jij doet het waar jij je goed bij voelt en je volgt jouw intuïtie. Dat is nooit fout!

Maak hier jouw geboorteplan direct in PDF

Scroll na het versturen van het formulier terug naar beneden om jouw persoonlijke geboorteplan in PDF te downloaden.

Een laatste bevaltip van een verloskundige:

Een bevalling is spannend. JA! Weten we van de voren wat er gaat gebeuren? NEE.

Daarom is ons advies, blijf nuchter. Wanneer wij of een arts bepaalde handelingen bij je voorstellen, blijf dan rustig nadenken. In welke onverwachte situatie je ook terecht komt, onthoud de volgende letters VRAIN en de vragen die erbij horen.

V – Voorstel arts/verloskundige – Wat is het voordeel?

R – Wat is het risico van het voorstel?

A – Wat is het alternatief? Is er ook een andere optie?

I – Wat is de intentie? Waarom zou ik dit willen of moeten doen

N – Niets doen… moet ik nu beslissen of kan ik hier langer over nadenken?

Heb je vragen over jouw geboortewensen? Bel of mail ons gerust. Wij denken graag met je mee.